دودمان خالص: جمعیتی از موجودات زنده با ژن‌های یکسان
در زیست‌شناسی، دودمان خالص یا نسل خالص (pure line) به تعدادی از موجودات زنده از یک گونه گفته می‌شود که دارای یک یا چند ویژگی مشترک هستند که از طریق نسل‌های متوالی منتقل می‌شوند. این ویژگی‌ها می‌توانند ژنتیکی یا غیرژنتیکی باشند.
برای ایجاد یک دودمان خالص، باید موجودات زنده‌ای را انتخاب کرد که دارای ویژگی‌های مورد نظر باشند. سپس، باید این موجودات را از نظر تولید مثل از سایر موجودات جدا نگه داشت. در طول نسل‌های متوالی، ویژگی‌های مورد نظر در جمعیت افزایش می‌یابد و سایر ویژگی‌ها کاهش می‌یابد.
دودمان‌های خالص در تحقیقات علمی و کشاورزی کاربرد دارند. در تحقیقات علمی، از دودمان‌های خالص برای مطالعه ژنتیک و تکامل استفاده می‌شود. در کشاورزی، از دودمان‌های خالص برای تولید محصولات کشاورزی با ویژگی‌های مطلوب مانند عملکرد بالا، مقاومت در برابر بیماری‌ها و آفات و کیفیت بهتر استفاده می‌شود.
دودمان‌های خالص را می‌توان از طریق روش‌های مختلفی ایجاد کرد. یکی از روش‌ها، انتخاب طبیعی است. در این روش، موجودات زنده‌ای که دارای ویژگی‌های مورد نظر هستند، بیشتر زنده می‌مانند و تولید مثل می‌کنند. در نتیجه، ویژگی‌های مورد نظر در جمعیت افزایش می‌یابد.
روش دیگر برای ایجاد دودمان‌های خالص، انتخاب مصنوعی است. در این روش، انسان‌ها موجودات زنده‌ای را که دارای ویژگی‌های مورد نظر هستند، انتخاب می‌کنند و آنها را با یکدیگر جفت می‌دهند. در نتیجه، ویژگی‌های مورد نظر در جمعیت افزایش می‌یابد.
دودمان‌های خالص می‌توانند برای مطالعه ژنتیک و تکامل بسیار مفید باشند. با مطالعه دودمان‌های خالص، دانشمندان می‌توانند تأثیر ژن‌ها بر ویژگی‌های مختلف را بررسی کنند. همچنین، می‌توانند نحوه تکامل ویژگی‌های جدید را در طول نسل‌های متوالی درک کنند.
