
قلب، عضوی مهم در بدن است که وظیفه پمپاژ خون به سراسر بدن را بر عهده دارد. قلب در سینه قرار دارد و از دو بطن و دو دهلیز تشکیل شده است.
دهلیز راست خون کماکسیژن را از بدن دریافت میکند و آن را به بطن راست پمپاژ میکند. بطن راست خون کماکسیژن را به ریهها پمپاژ میکند تا اکسیژن دریافت کند.
دهلیز چپ خون اکسیژندار را از ریهها دریافت میکند و آن را به بطن چپ پمپاژ میکند. بطن چپ خون اکسیژندار را به سراسر بدن پمپاژ میکند.
عملکرد قلب توسط سیستم هدایتی قلب کنترل میشود. این سیستم از سلولهای عصبی و بافتهای ماهیچهای تشکیل شده است که ضربان قلب را تنظیم میکنند.
قلب، عضوی از بدن است که وظیفه پمپاژ خون به سراسر بدن را بر عهده دارد. قلب در قفسه سینه، درست پشت جناغ سینه قرار دارد.
ساختمان قلب
قلب از چهار حفره تشکیل شده است:
- دو دهلیز (Atrium): دهلیز ها حفره های بالایی قلب هستند.
- دو بطن (Ventricle): بطن ها حفره های پایینی قلب هستند.
دهلیز ها خون را دریافت می کنند و بطن ها خون را پمپاژ می کنند.
- دهلیز راست (Right atrium): دهلیز راست خون سیاه را از بدن دریافت می کند.
- بطن راست (Right ventricle): بطن راست خون سیاه را از دهلیز راست دریافت می کند و آن را به ریه ها پمپاژ می کند.
- دهلیز چپ (Left atrium): دهلیز چپ خون قرمز را از ریه ها دریافت می کند.
- بطن چپ (Left ventricle): بطن چپ خون قرمز را از دهلیز چپ دریافت می کند و آن را به سراسر بدن پمپاژ می کند.
نکاتی برای یادگیری بهتر مبحث قلب
-
برای یادگیری بهتر مبحث قلب، بهتر است ساختار قلب و جریان خون در آن را به خوبی درک کنید.
-
برای این کار، می توانید از تصاویر و مدل های قلب استفاده کنید.
-
همچنین، می توانید از منابعی مانند کتاب های درسی، جزوات و فیلم های آموزشی استفاده کنید.
-
برای یادگیری بهتر عملکرد قلب، بهتر است با مفاهیم انقباض و انبساط قلب، سیستولیک و دیاستولیک و سیستم هدایت قلب آشنا شوید.
-
برای این کار، می توانید از منابعی مانند کتاب های درسی، جزوات و فیلم های آموزشی استفاده کنید.
-
برای یادگیری بهتر بیماری های قلبی، بهتر است با علائم و عوامل خطر بیماری های قلبی آشنا شوید.
-
برای این کار، می توانید از منابعی مانند کتاب های درسی، جزوات و فیلم های آموزشی استفاده کنید.
تمرین و تکرار
- یکی از بهترین راه های یادگیری بهتر مبحث قلب، تمرین و تکرار است.
- برای این کار، می توانید از سوالات امتحانی، تست های کنکوری و آزمون های آنلاین استفاده کنید.
دریچه های قلب
دریچه های قلب، جریان خون را در یک جهت نگه می دارند.
- دریچه سه لتی (Tricuspid valve): دریچه سه لتی بین دهلیز راست و بطن راست قرار دارد.
- دریچه میترال (Mitral valve): دریچه میترال بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد.
- دریچه ریوی (Pulmonary valve): دریچه ریوی بین بطن راست و ریه ها قرار دارد.
- دریچه آئورت (Aortic valve): دریچه آئورت بین بطن چپ و آئورت قرار دارد.
عملکرد قلب
قلب با انقباض و انبساط خود، خون را به سراسر بدن پمپاژ می کند.
- انقباض قلب (Systole): در هنگام انقباض قلب، عضلات قلب منقبض می شوند و خون را از حفره های بالایی (دهلیز) به حفره های پایینی (بطن) پمپاژ می کنند.
- انبساط قلب (Diastole): در هنگام انبساط قلب، عضلات قلب شل می شوند و خون از حفره های پایینی (بطن) به حفره های بالایی (دهلیز) باز می گردد.
عروق خونی
عروق خونی، لوله هایی هستند که خون را به سراسر بدن حمل می کنند.
- سرخرگ ها (Arteries): سرخرگ ها خون را از قلب به سایر اندام ها و بافت ها حمل می کنند.
- سیاهرگ ها (Veins): سیاهرگ ها خون را از سایر اندام ها و بافت ها به قلب برمی گردانند.
گردش خون
گردش خون، فرآیندی است که طی آن خون در بدن جریان می یابد.
- گردش خون کوچک (Small circulation): گردش خون کوچک، خون سیاه را از قلب به ریه ها و سپس دوباره به قلب برمی گرداند.
- گردش خون بزرگ (Large circulation): گردش خون بزرگ، خون قرمز را از قلب به سایر اندام ها و بافت ها و سپس دوباره به قلب برمی گرداند.
اختلالات قلبی
اختلالات قلبی، بیماری هایی هستند که بر قلب تأثیر می گذارند. برخی از اختلالات قلبی شایع عبارتند از:
- بیماری قلبی عروقی (Cardiovascular disease): بیماری قلبی عروقی، بیماری ای است که در آن شریان ها سفت یا مسدود می شوند.
- نارسایی قلبی (Heart failure): نارسایی قلبی، بیماری ای است که در آن قلب نمی تواند به اندازه کافی خون را پمپاژ کند.
- آریتمی قلبی (Heart arrhythmia): آریتمی قلبی، بیماری ای است که در آن ضربان قلب نامنظم است.
- سکته قلبی (Heart attack): سکته قلبی، بیماری ای است که در آن جریان خون به قلب قطع می شود.
در ادامه، به برخی از نکات مهم در مورد قلب اشاره میکنیم:
- قلب یک ماهیچه است که به طور مداوم در حال انقباض و انبساط است.
- قلب توسط سیستم هدایتی قلب کنترل میشود.
- قلب خون را به سراسر بدن پمپاژ میکند.
- بیماریهای قلبی یکی از شایعترین علل مرگ و میر در جهان هستند.
بیماری های قلبی، گروهی از بیماری ها هستند که بر قلب تأثیر می گذارند. برخی از بیماری های قلبی شایع عبارتند از:
- بیماری عروق کرونر: بیماری عروق کرونر، انسداد شریان های کرونر است که خون را به قلب می رساند.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا، فشار خون بالا در شریان ها است.
- آریتمی: آریتمی، ضربان نامنظم قلب است.
- بیماری قلبی مادرزادی: بیماری قلبی مادرزادی، نقص در ساختار قلب است که از بدو تولد وجود دارد.
مراقبت از قلب
برای مراقبت از قلب خود، می توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
- سیگار نکشید.
- سطح کلسترول و فشار خون خود را تحت کنترل داشته باشید.
مهمترین نکات کنکوری مبحث قلب
-
ساختار قلب:
- قلب از چهار حفره تشکیل شده است: دو دهلیز و دو بطن.
- دهلیز ها خون را دریافت می کنند و بطن ها خون را پمپاژ می کنند.
- دهلیز راست خون فاقد اکسیژن را از بدن دریافت می کند و به بطن راست منتقل می کند.
- بطن راست خون فاقد اکسیژن را به ریه ها پمپاژ می کند.
- دهلیز چپ خون حاوی اکسیژن را از ریه ها دریافت می کند و به بطن چپ منتقل می کند.
- بطن چپ خون حاوی اکسیژن را به تمام بدن پمپاژ می کند.
-
جریان خون در قلب:
- خون از طریق سیاهرگ ها به دهلیز راست قلب وارد می شود.
- سپس، خون از دهلیز راست به بطن راست منتقل می شود.
- بطن راست خون را به ریه ها پمپاژ می کند.
- در ریه ها، خون اکسیژن دریافت می کند و دی اکسید کربن را از دست می دهد.
- خون اکسیژندار از ریه ها به دهلیز چپ قلب وارد می شود.
- سپس، خون از دهلیز چپ به بطن چپ منتقل می شود.
- بطن چپ خون را به تمام بدن پمپاژ می کند.
-
عملکرد قلب:
- قلب با انقباض و انبساط خود، خون را در بدن پمپاژ می کند.
- انقباض قلب، سیستولیک نامیده می شود.
- انبساط قلب، دیاستولیک نامیده می شود.
-
سیستم هدایت قلب:
- سیستم هدایت قلب، مجموعه ای از سلول های عصبی و ماهیچه ای است که انقباض قلب را کنترل می کند.
- این سیستم با تولید و هدایت امواج الکتریکی، انقباض قلب را هماهنگ می کند.
- گره سینوسی دهلیزی (SA)، مرکز کنترل ضربان قلب است.
- گره دهلیزی-بطنی (AV)، ضربان قلب را از دهلیز ها به بطن ها منتقل می کند.
-
بیماری های قلبی:
- بیماری های قلبی، گروهی از بیماری ها هستند که بر قلب تأثیر می گذارند.
- برخی از بیماری های قلبی شایع عبارتند از:
- بیماری عروق کرونر: بیماری عروق کرونر، انسداد شریان های کرونر است که خون را به قلب می رساند.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا، فشار خون بالا در شریان ها است.
- آریتمی: آریتمی، ضربان نامنظم قلب است.
- بیماری قلبی مادرزادی: بیماری قلبی مادرزادی، نقص در ساختار قلب است که از بدو تولد وجود دارد.
نکات کنکوری:
-
توجه به ترتیب جریان خون در قلب:
- خون فاقد اکسیژن از دهلیز راست به بطن راست و از آنجا به ریه ها می رود.
- خون حاوی اکسیژن از ریه ها به دهلیز چپ و از آنجا به بطن چپ می رود.
- خون حاوی اکسیژن از بطن چپ به تمام بدن می رود.
-
توجه به تفاوت های بین دهلیز ها و بطن ها:
- دهلیز ها حفره های بالایی قلب هستند و دیواره های نازک تری نسبت به بطن ها دارند.
- بطن ها حفره های پایینی قلب هستند و دیواره های ضخیم تری نسبت به دهلیز ها دارند.
- دهلیز ها خون را دریافت می کنند و بطن ها خون را پمپاژ می کنند.
-
توجه به عملکرد سیستم هدایت قلب:
- سیستم هدایت قلب با تولید و هدایت امواج الکتریکی، انقباض قلب را هماهنگ می کند.
- در صورت اختلال در سیستم هدایت قلب، ضربان قلب نامنظم می شود.
-
توجه به انواع بیماری های قلبی:
- بیماری های قلبی می توانند جدی باشند و باعث مرگ شوند.
- با پیروی از اقدامات پیشگیرانه، می توان خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش داد.
با تسلط بر این نکات می توانید در سوالات مربوط به مبحث قلب در کنکور زیست موفق باشید.