نکروز چیست؟ علل، علائم و درمان آن

نکروز (Necrosis) یا بافت‌مردگی، مرگ سلول‌های بافت بدن است که معمولاً در اثر آسیب یا بیماری ایجاد می‌شود. نکروز می‌تواند در هر بافتی از بدن رخ دهد، اما شایع‌ترین محل‌های آن پوست، ماهیچه‌ها، کبد، کلیه‌ها و مغز است.

انواع نکروز

نکروز را می‌توان بر اساس ویژگی‌های ظاهری و علت ایجاد آن به انواع زیر تقسیم کرد:

• نکروز انعقادی (Coagulative necrosis): این نوع نکروز شایع‌ترین نوع نکروز است و در اثر کمبود اکسیژن (هیپوکسی) ایجاد می‌شود. در این نوع نکروز، سلول‌ها به طور کامل می‌میرند، اما شکل و ساختار اولیه خود را حفظ می‌کنند.
• نکروز پنیری (Caseous necrosis): این نوع نکروز در اثر عفونت با باکتری‌های خاص مانند مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می‌شود. در این نوع نکروز، سلول‌ها به طور کامل می‌میرند و بافت به شکل پنیر نرم و زرد رنگ درمی‌آید.
• نکروز فیبرینی (Fibrinoid necrosis): این نوع نکروز در اثر واکنش‌های ایمنی ایجاد می‌شود. در این نوع نکروز، سلول‌ها به طور کامل می‌میرند و بافت به شکل فیبری و سفت درمی‌آید.
• نکروز گانگرن (Gangrene): این نوع نکروز در اثر عفونت شدید باکتریایی ایجاد می‌شود. در این نوع نکروز، سلول‌ها به طور کامل می‌میرند و بافت سیاه و مرده می‌شود.

علل نکروز

نکروز می‌تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

• کمبود اکسیژن (هیپوکسی): کمبود اکسیژن می‌تواند در اثر بیماری‌های قلبی، ریوی، عروقی یا خونی ایجاد شود.
• عفونت (Infection): عفونت باکتریایی، قارچی یا ویروسی می‌تواند باعث نکروز شود.
• آسیب مکانیکی (Trauma): آسیب‌های فیزیکی مانند ضربه، سوختگی یا قطع عضو می‌توانند باعث نکروز شوند.
• مواد شیمیایی (Chemicals): برخی مواد شیمیایی مانند سم‌ها و مواد مخدر می‌توانند باعث نکروز شوند.
• سرطان (Cancer): سرطان می‌تواند باعث نکروز بافت‌های اطراف خود شود.

علائم نکروز

علائم نکروز بسته به نوع و محل آن متفاوت است. برخی از علائم رایج نکروز عبارتند از:

• درد
• تورم
• قرمزی
• گرما
• حساسیت به لمس
• تغییر رنگ پوست
• ترشح مایع از بافت

تشخیص نکروز

تشخیص نکروز معمولاً بر اساس معاینه فیزیکی، آزمایش‌های تصویربرداری و آزمایش‌های خون انجام می‌شود.

درمان نکروز

درمان نکروز بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. برخی از روش‌های درمانی نکروز عبارتند از:

• درمان دارویی (Medication): داروهای ضدالتهابی، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدسرطان می‌توانند در درمان نکروز مفید باشند.
• جراحی (Surgery): جراحی برای برداشتن بافت مرده یکی از روش‌های اصلی درمان نکروز است.
• پیوند (Transplantation): در برخی موارد، ممکن است نیاز به پیوند بافت سالم از فرد دیگری باشد.

عوارض نکروز

عوارض نکروز بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. برخی از عوارض رایج نکروز عبارتند از:

• عفونت (Infection): عفونت بافت مرده می‌تواند باعث گسترش بیماری شود.
• خونریزی (Bleeding): خونریزی از بافت مرده می‌تواند خطرناک باشد.
• سمیت (Toxicity): مواد سمی آزاد شده از بافت مرده می‌تواند به سایر اندام‌ها آسیب برساند.
• مرگ (Death): در موارد شدید، نکروز می‌تواند منجر به مرگ شود.